خانه » دسته‌بندی " اخبار فرهنگی هنری " (برگه 6)
نمایش مطالب دسته بندی : اخبار فرهنگی هنری

لزوم حمایت از صنایع دستی روستایی/ روستای کلپورگان ثبت جهانی شد

لزوم حمایت از صنایع دستی روستایی/ روستای کلپورگان ثبت جهانی شد,هنرمندان بلوچستان

لزوم حمایت از صنایع دستی روستایی/ روستای کلپورگان ثبت جهانی شد

به گزارش سایت هنرمندان بلوچستان به نقل از خبرگزاری شبستان: معاون رییس‌جمهور در امور زنان و خانواده بر لزوم توجه و حمایت از صنایع دستی روستایی تاکید کرد و گفت:کولپورگان روستایی در سیستان و بلوچستان است که در آنجا زنان و دختران جوان سفال را بدون چرخ تولید می کنند اخیرا هم ثبت جهانی شد. معصومه ابتکار، معاون رییس جمهور در امور زنان و خانواده با حضور در خبرگزاری شبستان با اشاره به روز جهانی زن روستایی گفت: 15 مهر به عنوان "روز روستا "و 25 مهر به عنوان روز جهانی زن روستایی" نامگذاری شده است.

وی با بیان اینکه تولیدات کشاورزی و قوام تولید فرآورده‌های غذایی ما در دست زنان روستایی قرار دارد، بیان کرد: بایستی حمایت‌های ویژه از زنان روستایی صورت بگیرد لذا برنامه های خوبی در دولت یازدهم آغاز شده بود که ما نیز این برنامه ها را ادامه خواهیم داد.

ابتکار تصریح کرد: آموزش زنان روستایی در تولید فرآورده های سالم مسئله مهمی است که پیوند بین محیط زیست و زنان را برقرار می کند.

معاون رییس جمهور در امور زنان و خانواده اظهار کرد: در بخش کشاورزی چند مسئله مهم و اساسی وجود دارد و با توجه به اینکه بخش مهمی از این تولیدات و فعالیت ها عملا در اختیار بانوان است ، بنابر این آموزش آنها می‌تواند هم آقایان هم کل خانواده های روستایی را درگیر کند.

وی در ادامه افزود:مانند آموزش استفاده صحیح ،کاهش مصرف سم و کود و آموزش استفاده از آب در بخش کشاورزی برای بانوان روستایی بسیار مهم و ضروری است و ما نیز در محیط زیست طرح های بسیار خوبی در این راستا اجرا کردیم.

ابتکار اذعان کرد: سازمان های محلی و آموزش زنان روستایی برای مشارکت در اصلاح الگوی کشاورزی محورهای مهمی بود که ما در محیط زیست دنبال می کردیم و علاقه‌مندیم در معاونت امور زنان و خانواده هم با همکاری وزارت جهاد کشاورزی این طرح ها را ادامه دهیم.

معاون رییس جمهور در امور زنان و خانواده با بیان اینکه سازمان ملی استاندارد هم در این زمینه اقدامات بسیار خوبی مانند استانداردسازی تولید فرش بانوان انجام داده است که بحث بسیار مهمی است، تصریح کرد: چون ما زنان فرشباف زیادی داریم و بسیار هم موفق هستند لذا در بحث استانداردسازی کارهای ارزشمندی صورت گرفته که امیدواریم ادامه پیدا کند.

وی ادامه داد: همین طور در بحث صنایع دستی توسط سازمان میراث فرهنگی کارهای خوبی انجام شده، بنابراین صنایع دستی روستایی بسیار مهم است.

ابتکار بر لزوم توجه و حمایت از صنایع دستی روستایی تاکید کرد و افزود: در این زمینه نیز اقدامات ارزشمندی انجام شده است به عنوان مثال کولپورگان روستایی در سیستان و بلوچستان است که در آنجا زنان و دختران جوان سفال را بدون چرخ تولید می کنند و اخیرا هم این روستا و سفال آن ثبت جهانی شده است و اکنون جزو جاذبه های هنری و گردشگری ایران محسوب می شود، بنابراین ما از این فعالیت ها باید حمایت و اقدامات لازم را در جهت ترویج آنها انجام دهیم.

ابتکار با بیان اینکه زنان روستایی ما در تولید محصولات کشاورزی، صنایع دستی و گردشگری نقش بسیار مهم و بسزایی دارند، اظهار کرد: تلاش ما این است که با همکاری دستگاه های دیگر هم این نقش را تقویت و هم آموزش های لازم را ارایه دهیم.

وی بر نقش مهم خبرگزاری شبستان در آموزش زنان و دختران روستایی تاکید کرد و افزود: خبرگزاری شبستان می تواند در بخش آموزش های خاص برای زنان و دختران روستایی کمک بسزایی کند، برای اینکه ما دوباره هویت را به روستاها برگردانیم و با فناوری های نوین امکان اشتغال، کارآفرینی، تولید و فرآورده هایی را برای روستاییان فراهم کنیم.

جهانی شدن سفال کلپورگان نباید به ساختار یا بدنه سفال این منطقه آسیب وارد کند

جهانی شدن سفال کلپورگان نباید به ساختار یا بدنه سفال این منطقه آسیب وارد کند,هنرمندان بلوچستان

جهانی شدن سفال کلپورگان نباید به ساختار یا بدنه سفال این منطقه آسیب وارد کند

نایب رئیس انجمن سفال و سرامیک کشور گفت: جهانی شدن سفال کلپورگان نباید به ساختار یا بدنه سفال این منطقه آسیب وارد کند.

به گزارش سایت هنرمندان بلوچستان به نقل از خبرنگاران جوان از زاهدان،و به نقل از  روابط عمومی و امور فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان، فرزاد فرجی اظهار کرد: سفال کلپورگان به عنوان یک هنر غنی بومی که محصول فرهنگ منطقه به واسطه آداب و رسومی که در منطقه حاکم هست و نقش و نگارها که همه بازتات یک عملکرد خوب منطقه ای هست دارای ارزشی است که آن را به لحاظ نهفته های تاریخی متمایز می کند و به عنوان یک محصول خاص در منطقه و کشور از آن رونمایی می شود.

این اتفاق به عنوان یک اتفاق خوب هست و می شود برای آن یک برنامه ریزی کلان کرد اما هیچ کدام از این برنامه ریزی ها نباید به ساختار یا بدنه تشکیل این جریان آسیب وارد کند.

شاید بتوان در بحث تکنیک و یا عمل آوری گل باری را از روی دوش هنرمند صنعتگر منطقه برداشت ولی در بخش ساختار و شکل گیری فرم و بدنه و نقش هایی که روی آن می افتد مسئولین باید توجه کنند که به واسطه تغییر و یا جهانی شدن و یا گسترش این هنر دچار فرسایش یا اضمحلال نشود.

نایب رئیس انجمن سفال و سرامیک کشور افزود: انجمن سفال و سرامیک کشور از هنر سفال کلپورگان حمایت می کند و تمام تلاش خود را برای حفظ این هنر با ارزش به کار می گیرد.

ورود 350 هزار گردشگر خارجی به سیستان و بلوچستان

ورود 350 هزار گردشگر خارجی به سیستان و بلوچستان,هنرمندان بلوچستان

ورود 350 هزار گردشگر خارجی به سیستان و بلوچستان

به گزارش سایت هنرمندان بلوچستان به نقل از ایرنا - معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: حدود 350 هزار گردشگر خارجی در 6 ماه نخست امسال وارد این استان شدند و از جذابیت های بی نظیر این منطقه دیدن کردند.

مجتبی میرحسینی روز سه شنبه  : این مسافران بیشتر از کشورهای همسایه و اروپایی مانند آلمان، مجارستان، مالزی، ایتالیا، اتریش، انگلیس، استرالیا و هلند وارد سیستان و بلوچستان شدند. وی افزود: علاوه بر جاذبه های دیدنی سیستان و بلوچستان، آداب و رسوم مردم این دیار نیز برای گردشگران خارجی بسیار جذاب و خاطرانگیز بود. وی با بیان اینکه گردشگری مذهبی، تجاری و سلامت سه رکن گردشگری در سیستان و بلوچستان است، ادامه داد: سال گذشته نیز حدود 700 هزار مسافر خارجی وارد این استان شدند. معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: افزایش حضور گردشگر از کشورهای خارجی به ویژه اروپایی به این استان به دلیل جریان سازی است که در 2 سال اخیر با برپایی نمایشگاههای گردشگری در کشورهای عمان، آلمان و روسیه ایجاد شده است. میرحسینی افزود: در نیمه دوم امسال نیز مقرر شده است این نهاد سه جشنواره گردشگری در آلمان، روسیه، اسپانیا و عمان با هدف ارائه بسته های معرفی سیستان و بلوچستان و مذاکره با تورها و گروه های گردشگری این کشورها برگزار کند تا چهره واقعی استان هر چه بیشتر به جهانیان معرفی شود. به گزارش سایت هنرمندان بلوچستان به نقل از ایرنا استان سیستان و بلوچستان با 19 شهرستان زاهدان، زابل، هیرمند، زهک، هامون، نیمروز، میرجاوه، خاش، سراوان، سیب و سوران، مهرستان، ایرانشهر، دلگان، فنوج، قصرقند، نیکشهر، سرباز، کنارک و چابهار و داشتن صدها اثر باستانی، تاریخی، فرهنگی و مکان های تفریحی و دیدنی، سواحل زیبا، بازارهای متعدد با کالاهای داخلی و خارجی، منطقه آزاد و کوه سرافراز تفتان و از همه مهمتر مردمی مهربان و میهمان نواز همواره چشم انتظار مسافران و گردشگران است. وجود مرزهای طولانی زمینی و دریایی و سدها و رودخانه های متعدد، باغات میوه های گرمسیری و صنایع دستی منحصر به فرد از دیگر توانمندی ها و جاذبه های پهناورترین استان کشور است. سفر به سیستان و بلوچستان از طریق هوایی، دریایی و سه مسیر زمینی خراسان- زاهدان - زابل، کرمان - زاهدان، کرمان - ایرانشهر و جاسک -کنارک - چابهار امکان پذیر است. سیستان و بلوچستان با وسعتی حدود 187 هزار و 502 کیلومترمربع و بیش از 2 میلیون و 700 هزار نفر جمعیت پهناورترین استان کشور محسوب می شود.

اجرای ۹۲۵ ویژه برنامه در هفته‌ی ملی کودک برای کودکان سیستان و بلوچستان

اجرای ۹۲۵ ویژه برنامه در هفته‌ی ملی کودک برای کودکان سیستان و بلوچستان,هنرمندان بلوچستان

اجرای ۹۲۵ ویژه برنامه در هفته‌ی ملی کودک برای کودکان سیستان و بلوچستان

مدیرکل کانون پرورش فکری سیستان و بلوچستان از اجرای ۹۲۵ ویژه برنامه‌ی کانون برای کودکان و نوجوانان استان در هفته‌ی ملی کودک خبر داد.

به گزارش سایت هنرمندان بلوچستان به نقل از روابط عمومی اداره‌ کل کانون پرورش فکری استان سیستان و بلوچستان، دکتر معصومه هادی با تبریک فرارسیدن هفته‌ی ملی کودک به همه‌ی کودکان گفت: کانون پرورش فکری یک برنامه ریزی مستمر برای همه‌ی روزهای کودکان و نوجوانان دارد و هفته‌ی ملی کودک تنها بهانه‌ای است برای اینکه به کودکان بگوییم که همیشه به یاد آنان هستیم و از سوی دیگر به بزرگترها یادآوری کنیم تا به کودکان و حقوق آنان با حساسیت بیشتری احترام بگذارند. وی در تشریح برنامه‌های این هفته عنوان کرد: در این هفته سفیران کودک کانون به نمایندگی از همه‌ی بچه‌های استان در زاهدان به دیدار استاندار و دیگر مسئولان استانی می‌روند و در شهرستان‌ها نیز دیدار با فرمانداران و دیگر مسئولان محلی برنامه ریزی شده تا کودکان با حضور در این دیدارها خواسته‌های خود را با مسئولانشان در میان بگذارند. هادی راه اندازی کاروان و نمایشگاه سیار برای کودکان روستاها و حاشیه‌ی شهرها در زاهدان و حوزه‌ی سیستان، در طول هفته‌ی ملی کودک، دیگر برنامه‌هایی بود که هادی به آن اشاره کرد و آن را گامی در جهت تحقق شعار " کانون برای همه‌ی بچه‌ها " عنوان کرد. مدیرکل کانون در ادامه با اشاره به توانمندی‌های مربیان و اعضای کانون در زمینه‌های فرهنگی، ادبی و هنری گفت: برای قدردانی از این همه تلاش و معرفی این توانایی‌ها به دیگر سازمان‌ها، نمایشگاه‌هایی با عنوان " آثار نشانه‌های خدا " در مرکز استان و سایر مراکز فرهنگی- هنری ایجاد شده که در طول هفته‌ی ملی کودک پذیرای بازدید کنندگان خواهد بود. وی در این زمینه افزود: در طول بازدید علاقه مندان، کارگاه‌های فرهنگی، ادبی و هنری نیز برای حاضران برگزار خواهد شد و بازدید کنندگان آموزش‌های کاربردی در این زمینه خواهند دید. اجرای ویژه برنامه‌ی محوری روز جهانی کودک هم‌زمان در سه حوزه‌ی زاهدان، سیستان و بلوچستان در روز جهانی کودک ویژه برنامه‌ی دیگری بود که هادی در توضیح آن گفت: در این ویژه برنامه که با رویکرد عاشورایی برگزار خواهد شد علاوه بر اجرای برنامه‌های گوناگون، از برگزیدگان کانون در طول سال تقدیر خواهد شد. مدیرکل کانون هم‌چنین از بازدید کودکان استان از موزه ها و مکان‌های تاریخی خبر داد و افزود: تاریخ معلم بزرگ انسان‌هاست و حفظ سنت‌ها و آشنایی با آداب و رسوم گذشتگان و میراث فرهنگی که برای ما به جا نهاده‌اند می‌تواند کودکان را با فرهنگ پربار آنان پیوند دهد و آنان با احساس مسئولیت در پی حفظ و انتقال این گنجینه‌ها برآیند. هادی هم‌چنین از برگزاری یک محفل شعر عاشورایی با حضور نماینده‌ی ولی فقیه در استان در شهر زاهدان و یک محفل شعر در سیستان خبرداد و گفت: در این ویژه برنامه‌ها اعضا و مربیان توانمند کانون آثار عاشورایی خود را ارایه خواهند کرد. برگزاری نشست‌های تخصصی ویژه‌ی مربیان، برگزاری نشست تخصصی ارتباط والدین با اعضا و برگزاری نشست تخصص سلامت روانی با حضور مشاوران مرکز بهداشت در سیستان از جمله ویژه برنامه‌های تخصصی برای اجرا در هفته‌ی ملی کودک است که مدیرکل کانون در مورد آن سخن گفت. برپایی کارگاه‌های بازی مادر و کودک، شرکت اعضای خانواده در نماز جمعه و قرایت بیانیه‌ی حقوق کدک در تریبون‌های نماز جمعه در سراسر استان، غبار روبی از مزار شهیدان کودک و نوجوان، بازدید از مراکز فروش جهت آشنایی کودکان با این مراکز و حمایت از تولید داخلی دیگر ویژه برنامه‌های کانون استان است که در طول هفته‌ی ملی کودک اجرا خواهد شد. هادی هم‌چنین از تشکیل زنجیره‌ی انسانی متشکل از کودکان در ساحل دریای عمان و خیابان‌های اصلی در دیگر نقاط استان خبر داد و عنوان کرد: جلب توجه افکار عمومی به اصالت دوران کودکی و رعایت حقوق شهروندی کودکان از جمله اهداف تشکیل این زنجیره‌ی انسانی است. گفتنی است ؛ویژه‌برنامه‌های دیگری چون یک روز با فرزندان کارمندان ادارات عضو کارگروه کودک، تجلیل از خانواده‌ی شهدای کودک، کارگاه تخصصی شیوه‌های ایجاد نشاط برای کودکان در خانه، بازدید از پارک علم و فناوری در کنار عضویت رایگان کودکان و نوجوانان در مراکز فرهنگی- هنری سراسر استان هم در این هفته اجرا خواهد شد.

کنگره بین‌المللی شعر “پیامبر مهربانی” در سیستان و بلوچستان برگزار می‌شود

کنگره بین‌المللی شعر "پیامبر مهربانی" در سیستان و بلوچستان برگزار می‌شود,هنرمندان بلوچستان

کنگره بین‌المللی شعر "پیامبر مهربانی" در سیستان و بلوچستان برگزار می‌شود

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سیستان و بلوچستان گفت: دومین کنگره شعر "پیامبر مهربانی" هفته وحدت امسال در گسترده بین‌المللی در شهرستان زاهدان برگزار می‌شود.

به گزارش سایت هنرمندان بلوچستان به نقل از تسنیم از زاهدان ، حسین مسگرانی پیش از ظهر امروز در نشست خبری تشریح برنامه‌های کنگره شعر "پیامبر مهربانی"، اظهار داشت: دومین کنگره شعر "پیامبر مهربانی" هفته وحدت امسال در گسترده بین‌المللی در شهرستان زاهدان برگزار می‌شود. مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه پیامبر گرامی اسلام(ص) محور اصلی وحدت میان مسلمانان هستند، در تشریح اهداف برگزاری این کنگره شعر، بیان کرد: ترویج و توسعه وفاق و همدلی برای تقویت پیوند میان پیروان مذاهب اسلامی و معرفی مشترکات در گستره ایران اسلامی و جهان اسلام و تولید و معرفی آثار فاخر ادبی با محتوای وحدت اسلامی به زبان‌های مختلف اهداف اصلی برگزاری این کنگره هستند. وی خاطرنشان کرد: شاعران کشورهای مختلف جهان اسلام می‌توانند تا 15 آبان‌ماه اشعار خود را در 2 بخش شعر نو و شعر کلاسیک در محورهای "از شبانی تا شبانه‌های عروج، شرح درد اشتیاق، مهربان باشیم، وحدت و برادری و منادی عدالت و آزادی" به پست الکترونیکی "Payambarmehrabani@mihanmail.ir" و یا نشانی پستی "سیستان و بلوچستان- زاهدان- بلوار خرمشهر- اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی- دبیرخانه کنگره بین‌المللی شعر پیامبر مهربانی" ارسال کنند. مسگرانی ادامه داد: اشعار می‌تواند به زبان‌های فارسی، انگلیسی بلوچی، ترکی، کردی، عربی، ترکمن، اردو، پشتو و گویش سیستانی به دبیرخانه ارسال شود که شایسته است برگردان فارسی اشعار نیز پیوست آثار ارسالی باشد. البته گویش سیستانی به دلیل برگزاری کنگره در استان سیستان و بلوچستان در نظر گرفته شده است. مدیرکل ارشاد اسلامی سیستان و بلوچستان اضافه کرد: برای شرکت در هر بخش از کنگره ارسال حداقل 3 شعر و حداکثر 50 بیت الزامی است و شاعران مجاز هستند همزمان در 2 یا چند موضوع شرکت کنند. برگزیدگان هر زبان به صورت مجزا داوری می‌شوند و از نفرات اول تا سوم هر زبان و بخش با اهدای هدیه نقدی، تندیس و لوح سپاس تجلیل به عمل می‌آید. وی با اشاره به اینکه علاقه‌مندان می‌توانند جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره "054-33430049" تماس حاصل کنند، گفت: سال گذشته نخستین دوره کنگره شعر پیامبر مهربانی در گستره ملی در استان برگزار شد که تاثیر بسیار خوبی در زمینه تقویت وحدت داشت چون همه طوایف شعری ایران در آن حضور داشتند. مسگرانی تاکید کرد: امسال این کنگره با همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مجمع تقریب مذاهب و جمعی دیگر از نهادها به صورت بین‌المللی برگزار می‌شود و در نظر داریم دبیرخانه دائمی کنگره را راه‌اندازی کنیم تا سال به سال تقویت شود. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی جهت حضور بیشتر شاعران کشورهای همسایه و کشورهای حوزه خلیج فارس رایزنی‌هایی ویژه‌ای داشته و با توجه به این اقدام امیدواریم شعرای زیادی از دیگر کشورهای مسلمان در کنگره امسال حضور پیدا کنند. مدیرکل ارشاد اسلامی سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه این رویداد مهم فرهنگی می‌تواند نقش مهمی در زمینه تحکیم وحدت ایفا کند، افزود: شورای سیاست‌گذاری کنگره به زودی با حضور معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، دبیر مجمع تقریب مذاهب و دیگر دست اندرکاران در زاهدان برگزار می‌شود. وی اظهار داشت: تاکنون 2 جلد نشریه، یک کتاب شعر به زبان فارسی و یک مجموعه نرم افزاری شامل اشعار برگزیده ارسالی به نخستین کنگره شعر پیامبر مهربانی منتشر شده و جلد دوم کتاب کنگره مربوط به اشعار غیرفارسی به زودی چاپ می‌شود. مسگرانی خاطرنشان کرد: استان پهناور سیستان و بلوچستان در زمینه شعر و ادب پیشینه بسیار خوبی دارد و همچنین به دلیل نزدیکی ارتباط میان برادران شیعه و سنی ساکن در نقاط آن، "پایتخت وحدت ایران" لقب گرفته، بنابراین برگزاری این کنگره شعر در استان موضعیت ویژه‌ای دارد و با استقبال خوبی از جانب هنرمندان استان مواجه شده است. به گزارش تسنیم، در ادامه این جلسه با حضور هنرمندان و اصحاب رسانه سیستان و بلوچستان از پوستر فراخوان دومین کنگره بین‌المللی شعر پیامبر مهربانی رونمایی شد

زیر پوشش قرارگرفتن 550 نفردرطرح توانمندسازی جوامع محلی سیستان وبلوچستان

زیر پوشش قرارگرفتن 550 نفردرطرح توانمندسازی جوامع محلی سیستان وبلوچستان,هنرمندان بلوچستان

زیر پوشش قرارگرفتن 550 نفردرطرح توانمندسازی جوامع محلی سیستان وبلوچستان

به گزارش سایت هنرمندان بلوچستان به نقل از ایرنا ، معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: 550 نفر از مردم روستاهای شهرستان های خاش، زابل، ایرانشهر و سراوان در 6 ماه نخست امسال زیر پوشش طرح توانمندسازی جوامع محلی استان قرار گرفتند.

مجتبی میرحسینی روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: طرح توانمندسازی جوامع محلی با هدف کمک به معیشت و ایجاد اشتغال پایدار در حوزه گردشگری روستایی در دستور کار اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان قرار گرفته است. وی ادامه داد: افراد در قالب این طرح مورد آموزش های گردشگری برای بهره گرفتن از ظرفیت ها و جاذبه های دیدنی روستا قرار می گیرند. وی تاکید کرد: یکی از نکاتی که به گسترش گردشگری کمک می کند حفظ بافت روستاست که در این طرح به آن توجه ویژه شده است. میرحسینی گفت: در قالب طرح توانمند سازی، 58 روستای سیستان و بلوچستان زیر پوشش قرار می گیرند. به گزارش ایرنا سیستان و بلوچستان با دارا بودن افزون بر هزار و 700 اثر تاریخی، فرهنگی و غیره در 19 شهرستان یکی از استان های غنی کشور به لحاظ داشته های باستانی، تاریخی، فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است که به گفته کارشناسان به اندازه یک کشور جاذبه تاریخی و گردشگری دارد. سواحل زیبای ماسه ای و صخره ای، آثار تاریخی شهر سوخته و قلعه های باستانی، آب و هوای سرد و گرم، آبشارها و چشمه های آب گرم، باغات میوه های سردسیری و گرمسیری، نخیلات و مرکبات، غارها، رودخانه های سرسبز و پرآب، سنگ نگاه ها، محوطه های تمدنی و تاریخی بخشی از جاذبه های تاریخی و گردشگری در سطح استان سیستان و بلوچستان است که هنوز برخی از آنها در کشور ناشناخته مانده است. در این میان لادیز و تمین میرجاوه، چشمه آبگرم بزمان، سراب یدوک، مجموعه تاریخی بمپور، دامن، کوه خضر ایرانشهر، کوه میتک، دورک، گورناگان، کوه روک، لهاباد، پیشین و دره سرباز، ایرندگان، تفتان جنوبی، کارواندر، سنگان، گلفشان پیرگل، تفتان(دشت دقال) گوهر کوه خاش، تنگ سرحه، گرگان نیکشهر، تنگه فنوج، آبشار آبند قصرقند، شهر سوخته، کوه خواجه، کرکویه، دهانه غلامان، میلک، هامونک و حوضدار هامون، تخت عدالت هیرمند، آشار مهرستان و آبشار آسپن دلگان از جمله مناطق نمونه گردشگری سیستان و بلوچستان محسوب می شوند. مناطق نمونه گردشگری سیستان و بلوچستان با دارا بودن طبیعتی زیبا و معماری تاریخی نظر هر گردشگری را به خود جلب می کنند. باغات و مزارع سرسبز در شهرها و روستاهای این استان که در طول سال چند نوبت محصول می دهند با تولید میوه هایی چون گوواوا، پاپایا، انبه، موز، چیکو، پسته، انجیر، سیب، هلو، آلو، زرآلو، خربزه از نوع قندک و سفیدک، انگورهای یاقوتی سرخ و سفید و تولیدات دامی و محلی سیستان و بلوچستان را در میان استان های کشور منحصر به فرد کرده است. گردشگران و عاشقان طبیعت با سفر به این استان می توانند ره توشه هایی از انواع میوه ها، کلوچه های محلی و صنایع دستی چون سوزندوزی، سکه دوزی، قالیچه و دهها اثر دیگر را نیز به عنوان سوغات سیستان و بلوچستان به شهر و دیار خود ببرند. سفر به سیستان و بلوچستان از طریق هوایی، دریایی و سه مسیر زمینی خراسان- زاهدان - زابل، کرمان - زاهدان، کرمان - ایرانشهر و جاسک -کنارک - چابهار امکان پذیر است. سیستان و بلوچستان با وسعتی حدود 187 هزار و 502 کیلومترمربع و بیش از 2 میلیون و 700 هزار نفر جمعیت پهناورترین استان کشور محسوب می شود.

انجام فعالیت‌های پژوهشی در کهن‌ترین پهنه سفال و سرامیک کشور

انجام فعالیت‌های پژوهشی در کهن‌ترین پهنه سفال و سرامیک کشور,هنرمندان بلوچستان

انجام فعالیت‌های پژوهشی در کهن‌ترین پهنه سفال و سرامیک کشور

به گزارش سایت هنرمندان بلوچستان به نقل از خبرنگار فارس در زاهدان , رئیس انجمن سفال و سرامیک کشور گفت: با هدف انجام کار پژوهشی در کهن‌ترین گستره سرامیک کشور که سیستان و بلوچستان است، تور سفالگران کشور به این منطقه در حال برگزاری است.

بهزاد اژدری اظهار کرد: سیستان و بلوچستان یکی از قوی ترین پایگاه های تاریخی سفال و سرامیک است و تور گردشگری هنرمندان سفال کشور به این استان با هدف شناساندن ظرفیت های فرهنگی و هنری سیستان و بلوچستان و به منظور آموزش دادن و آموزش گرفتن برگزار شده است.

رئیس انجمن سفال و سرامیک کشور افزود: هدف دیگر این تور این است که یک کار پژوهشی در کهن ترین گستره سرامیک کشور که سیستان و بلوچستان هست صورت گیرد و و در آینده کارهای ترمیمی و تکمیلی و تسهیل گری را برای هنرمندان بومی اینجا که به شکل سنتی کار می کنند انجام دهیم.

این مسئول ادامه داد: آسان کردن مراحل کار، رفع عیوب کار و تسهیل گری در شیوه ها، تکنیک ها و فنون سفالگری بومی این منطقه  و اینکه بتوانیم به آنها غنایی ببخشیم و به مرحله قابل ارائه برسانیم از جمله برنامه هایی است که در آینده برای سفال این استان انجام خواهیم داد.

وی گفت: قرار است برنامه های پژوهشی در کلپورگان برگزار شود و اگر یک پژوهشگاه به عنوان مرکزی برای سرامیک استان با مرکزیت کلپورگان تاسیس شود، هنرمندان مختلف میتوانند در آنجا تحقیق و پژوهش کنند و یک بده بستان و تبادل خدمات فرهنگی هنری با بسترهای موجود در این منطقه صورت گیرد.

اژدری تصریح کرد: استان سیستان و بلوچستان به شدت از دیده ها پنهان و مغفول مانده و چتری روی آن کشیده شده بود که  با این رفت و آمدها و تبادل فرهنگی و هنری مورد توجه بیشتر قرار میگیرد.

رئیس انجمن سفال و سرامیک کشور افزود: بیشترین جاذبه برای هنرمندان، کشف نامکشوفات است و وقتی یک فرهنگ و عرصه زیبایی شناسی جدید را کشف می کند علاقه مند می شوند که در آن عرصه تجربه اندوزی کنند، آثار هنری ارائه دهند و یک بده بستان با محیط داشته باشند.

وی خاطرنشان کرد: وقتی گروه های تخصصی فرهنگی در یک جا حضور پیدا می کنند تمام جوانب آن اصل و پدیده را با خود به همراه می آورند و آن حوزه خود به خود شکوفا می شود بنابراین باید مقدمات حضور آنها را فراهم شود که اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان در این زمینه و با برگزاری تورهای گروه های مرجع به طور هوشمندانه عمل می کند.

آغاز تور گردشگری سفالگران کشور در سیستان و بلوچستان

آغاز تور گردشگری سفالگران کشور در سیستان و بلوچستان,هنرمندان بلوچستان

آغاز تور گردشگری سفالگران کشور در سیستان و بلوچستان

به گزارش سایت هنرمندان بلوچستان به نقل از خبرگزاری فارس از زاهدان ، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری زاهدان گفت: تور گردشگری هنرمندان سفالگر کشور در سیستان و بلوچستان از ۱۳۹۶/۰۷/۱۰ با بازدید از موزه منطقه‌ای جنوب شرق در زاهدان آغاز شد.

وحیده رخشانی صبح ۱۳۹۶/۰۷/۱۰ در حاشیه بازدید گردشگران از موزه جنوب شرق، اظهار کرد: در پی جهانی شدن روستای کلپورگان اولین تور هنرمندان سفالگر کشور وارد استان سیستان و بلوچستان شد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری زاهدان اظهار کرد: کار این تور از زاهدان با بازدید از موزه منطقه ای جنوب شرق در زاهدان آغاز  شده و هنرمندان از مناطقی همچون کوه خواجه و شهرسوخته زابل، روستای کلپورکان, روستای ناهوک، و شهرستان‌های ایرانشهر، بمپور و خاش بازدید به عمل می‌آوردند.

این مسئول ادامه داد: با توجه به ثبت جهانی روستای کلپورگان این تور به منظور آشنایی بیشتر هنرمندان سفالگر کشور با سفال استان به ویژه سفال کلپورگان برگزار شد.

گفت‌وگو با تنها دونلی‌نواز ایران/اگر زندگی خوب می‌خواستم که حالا اینجا نبودم/این هنر بمیرد، ما مرده‌ایم

گفت‌وگو با تنها دونلی‌نواز ایران/اگر زندگی خوب می‌خواستم که حالا اینجا نبودم/این هنر بمیرد، ما مرده‌ایم,هنرمندان بلوچستان

گفت‌وگو با تنها دونلی‌نواز ایران «شیر محمد اسپندار»/اگر زندگی خوب می‌خواستم که حالا اینجا نبودم/این هنر بمیرد، ما مرده‌ایم

به گزارش سایت هنرمندان بلوچستان به نقل از آفتاب‌‌نیوز : زندگی بازی‌های عجیبی دارد. با آدم‌های خاص‌، بازی‌های عجیب‌تر. نمونه‌اش «شیر محمد اسپندار» که همین روزها نامش و شیوه‌ی نوازندگی‌اش را به عنوان نابغه‌ موسیقی بلوچستان در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس کشور ثبت کرده‌اند.
 پیش از این هم گفتند می‌خواهند خانه‌اش را بدل به موزه کنند؛ وقتی می‌گوییم موزه تصورتان نرود به خانه‌ای باشکوه، حتی به خانه‌ای بزرگ با دنیایی اشیای لوکس یا قدیمی، حتی فکر هم نکنید که خانه‌ «شیرمحمد» از آن خانه‌های عجیب و غریب روستایی است؛ شما چهار دیوار را مجسم کنید بی‌رنگ، بی‌بزک، بی‌زیورآلات، فرش‌شده با یک زیلو و وسایلی محقر برای زیستن. برای گذرانِ یک زندگی. خانه‌ی قبلی را سیل بمپور بلوچستان سال‌ها پیش برد؛ مدتی در چادر زندگی کرد و حالا نصیبش از دارِ دنیا خانه‌ای است ساده. «شیر محمد» در این سال‌ها کم سختی نکشید؛ اما لابد خوشبخت است دیگر. آدم از این دنیا چه می‌خواهد جز عزت؟ خانه‌ی هزار متری را کسی با خودش به جایی نبرده؛ اما عزت و احترام و نامِ نیک تا ابد ماندگار است؛ تا دلتان بخواهد تا دنیا، دنیاست؛ موسیقی بلوچستان هست و «شیر محمد» هم هست.
تلفن را که برمی‌دارد، می‌گوید:‌ «سلام و علیکم». صدایش گرم است؛ می‌گویند آدم‌های جنوب خون‌گرمند. دنیا با آنها خیلی مهربان نیست؛ اما تا دلتان بخواهد خودشان مهربانند: «من جز هنرم و جز همین مردم چیزی ندارم. دستشان درد نکند. برنامه‌ی خوبی بود. من همین که بتوانم برای مردم ساز بزنم، کافی است. حالم خوش می‌شود.»
می‌گوید حالم خوش می‌شود و می‌خندد: «ما را نباید از مردم دریغ کنند. من را هم از آنها. من با همین سن و سال، می‌توانم هر روز برای مردم ساز بزنم. این ساز صدایش آسمانی است؛ کسی هم جز من نیست که این ساز را بزند. وقتی ساز می‌زنم، حالم خوش می‌شود. همین که نفسِ مردم به نفس‌ام می‌خورد، حالم خرم می‌شود.»
آن زندگیِ دشوار را از سر گذراندن و از خرمی حرف زدن؟ عجیب است؛ آن سیل را از سر گذراندن، زندگی در چادر، فقر، بیماری و از خوشی حرف زدن فقط از آدمی مثلِ «شیرمحمد» برمی‌آید که می‌داند هر که در این بزم مقرب‌تر است، جام بلا بیشترش می‌دهند. همه‌ی عمر کشاورزی کرده است. از آن نوجوانی به کراچی رفت و نواختن دونلی را با نگاه کردن به انگشتان کسی که هم‌زمان در دونی می‌نواخته، فراگرفت تا آن زمان که به شهرهای مختلف ایران سفر کرد و ترانه بلوچی خواند و دونلی زد و موفق به دریافت دکترای موسیقی سنتی از کشور فرانسه شد تا حالا که برجسته‌ترین دونلی نوازِ ایران است و البته متبحر در نواختنِ نی در موسیقی بلوچی. او دکترای افتخاری موسیقی هم از فرانسه گرفته است؛ می‌گوید: «به من گفتند بمان. هر چه بخواهی، می‌دهیم. پول، خانه، ماشین، هر چی بخواهی. من اما نماندم. غربت، غربت است؛ چه با خانه و ماشین، چی بی خانه و ماشین. من باید نزدیکِ زمینم باشم. خانه‌ام را که سیل برد؛ گفتند بیا ایرانشهر توی یک خانه بنشین. نرفتم. قبول نکردم؛ گفتم من باید نزدیکِ زمینم باشم. دلِ من به دامم هست. حالا بروم و آن سرِ دنیا بمانم؟»
آن سال که بمپور سیل آمد، خیلی‌ها گفتند که کمک می‌کنند و برای او بودجه‌ای در نظر می‌گیرند؛ اما کمتر کسی به وعده‌هایش عمل کرد؛ تنها به همت «محمدرضا درویشی» برنامه‌ای در سالن کوچکی در کاشانک تهران ترتیب داد که در آن ماشاءالله بامری به عنوان خواننده و نوازنده تنبورک و داوود بامری نوازنده دهلک و خودش حضور داشتند و چند میلیون تومانی جمع شد که البته کافی نبود. آن روزها اما گذشته است؛ از تصمیمتان در نرفتن به فرانسه راضی هستید؟ فکر می‌کند: «گفتم حالا خوشم.» حالا؟ همیشه چطور استاد؟ در این هشتاد و چند سالی که زندگی کردید، در این سال‌هایی که از آن پیشنهاد می‌گذرد؟ باز هم فکر می‌کند: «خب خیلی وقت‌ها مردم از من دریغ شدند. من گم شدم خانم خیلی سال‌ها. هی آمدند، فیلم گرفتند. ضبط کردند. ایرانی و خارجی. محال است کسی بیاید چابهار و نیاید خانه‌ی من. از آن طرف دنیا می‌کوبند و می‌آیند که من را ببینند. هی دعوتم کردند این‌طرف و آن طرف. گاهی ساز زدم؛ اما دوباره گم شدند. هروقت خواستند؛ من بودم‌؛ اما من که می‌خواستم کسی نبود. شما جز چند نفر، چه کسی را می‌شناسید موسیقی بلوچ برایش مهم باشد. نیست. اصلا نمی‌دانند نی چیست؟ ‌موسیقی بلوچ چیست؟‌ چرا باید من که می‌میرم، دونلی هم بمیرد؟‌ خب آن جوانی که زندگی من را می‌بیند؛ چرا باید دلش بخواهد که دونلی بزند؟ برای چه؟ نمی‌زند دیگر. از آن قدیم‌ها تا الان خیلی از نغمه‌های بلوچ رفته است. برای همیشه فراموش شده است؛ بقیه‌اش هم می‌شود دیگر. باید کاری کرد. باید به داد هامون رسید، به دادِ این هنر رسید. به دادِ مردم بلوچ رسید.»‌
ساز دونلی ساز بادی کمیاب و متشکل از دو نی است که در اصطلاح محلی به آن نر و ماده می گویند و در آن نی راست با هفت سوراخ نغمه اصلی را می نوازد و نی چپ با هشت سوراخ اجرای نت پایه را بر عهده داشته و بصورت واخوان استفاده می شود. نواختن دونلی بسیار دشوار است و تنها معدودی از نوازندگان بلوچ قادر به اجرای آن هستند. نگرانِ خودش اما نیست؛ نگرانِ هنر بلوچ است: «فقط من نیستم، خیلی‌ها هستند. بلوچ هنرمند کم ندارد؛ اما شما دیدیشان؟ هنرشان را شنیده‌اید. نشنیده‌اید دیگر. خب این حق‌کشی است. چرا نباید ما بتوانیم کار کنیم؟ بی‌هنریم؟ برای این دیار نیستیم؟ من که از کسی پولی نمی‌خواهم. خدا روزی من را داده است. هشتاد سال است که داده است. فقیر بوده‌ام، اما در زندگی‌ام نمانده‌ام. حتی یک روز، حتی یک‌بار دستم را جلوی کسی دراز نکرده‌ام. هر کاری کرده‌ام، برای مردمِ بلوچ بوده است؛ اما خوب است که این هنر را قدر بدانند.»‌
اواخر شهریورماه، دو شب جشنواره‌ی شب‌های فرهنگی سیستان و بلوچستان برگزار شد؛ جشنواره‌ای که می‌تواند به شناسایی فرهنگِ این بخش کمک کند؛ «شیر محمد» هم در این جشنواره نواخت و مخاطبانش را به سرزمینِ سواحل زیبای ماسه‌ای و آثار تاریخی شهر سوخته و قلعه‌های باستانی مهمان کرد؛ او اما همیشه این بخت را ندارد، وقتی می‌گوییم استاد چه می‌کیند وقتی ساز نمی‌زنید؛ می‌گوید: «هیچ. چه می‌کنم؟ در خانه‌ام افتاده‌ام. فقط مگر من هستم؟‌ خیلی‌ها هستند که مردند. دستشان از دنیا کوتاه شد. خیلی‌ها هم هستند که در همان فقر و بی‌پولی زندگی می‌کنند. این برنامه را که گذاشتند من حالم خوش شد. ای کاش حال همه‌ی هنرمندانِ بلوچ خوش شود. مگر ما چه می‌خواهیم؟ من اگر پول می‌خواستم، اگر زندگی خوب می‌خواستم که حالا اینجا نبودم. زندگی‌ام این طور نبود، گفتم که، فقط می‌خواهم مردم را از من دریغ نکنند. همین. هنر بلوچ، سرافرازی ماست؛ هر چه سرافرازتر باشد؛ حالمان خوش‌تر است. این هنر بمیرد، ما مرده‌ایم. من وطن‌پرستم. کی را می‌شناسید که به اندازه‌ی من این زمین را دوست داشته باشد؟»

آوای خاموش آوازه‌خوان بلوچ/ «زبیده آزادی» هنرمند فراموش‌شده بلوچستانی که با بیماری دست به گریبان است

آوای خاموش آوازه‌خوان بلوچ/ «زبیده آزادی» هنرمند فراموش‌شده بلوچستانی که با بیماری دست به گریبان است,هنرمندان بلوچستان

آوای خاموش آوازه‌خوان بلوچ/ «زبیده آزادی» هنرمند فراموش‌شده بلوچستانی که با بیماری دست به گریبان است

به گزارش سایت هنرمندان بلوچستان به نقل از روزنامه شهروند نوشت: بخشدار نیکشهر گفت: فقر هنرمندان بلوچ بیم زوال موسیقی این سرزمین را افزایش داده است دوره اصلاحات اوج شکوفایی فرهنگ و هنر بلوچستان بود. عكس‌هايش را مي آورد مي‌ريزد زير پا. كیسه عكس‌ها را هم پرواز مي‌دهد توي هوا و بعد چشم گره مي‌زند به رنگ‌هاي محوشده عكس‌ها: «آن‌وقت‌ها مرا مي‌خواستند، فكر مي‌كردم وضعم خوب مي‌شود، برو و بيا و درآمدي داشتم اما يك‌دفعه همه‌ چيز از دستم رفت. حالا من ماندم و اين همه خاطرات.» خيلي‌ها «زبیده آزادي»، هنرمند موسيقي بلوچ را نمي‌شناسند؛ زبيده خوش‌صدا را كه حافظه‌اش پر بود از آوازهاي بلوچي، همراه «موسي بلوچ» نوازنده مشهور «دونلي» به سفرهاي خارجي مي‌رفت و در ميان هيجان تماشاچي‌ها موسيقي اجرا مي‌كرد اما حالا از فقر و بيكاري دچار بيماري روحي- رواني شده است. خانه زبيده در روستاي كجاني نيكشهر از توابع سيستان‌وبلوچستان، خانه‌اي كوچك و محقر است؛ فرش ندارد، حتي پشتي و گليم و خيلي از وسايل ضروري زندگي. روي ديوار ميخ‌هاي كج و پوسيده نقش چوب‌رختي را بازي مي‌كنند براي پيراهن‌هاي كهنه و زهوار دررفته. زبيده دستپاچه از حضور میهمان، اتاق همسايه‌اش را براي گفت‌وگو تعارف مي‌كند. با لباس محلي سرخ‌رنگ، آن روبه‌رو مي‌نشيند و بريده‌بريده به زبان بلوچي حرف مي‌زند. آن‌وقت‌ها كه «زبيده آزادي» به همراه موسي بلوچ به اجراهاي اروپايي مي‌رفت، سلفي مد نبود اما خيلي‌ها بعد از تمام‌شدن اجرا، دوربين به دست مي‌آمدند تا با گروه موسيقي بلوچ عكس يادگاري بگيرند. فلش‌ها نور را به‌ صورت زبيده مي‌انداخت و او فكر مي‌كرد كه آن روزهاي تاريك رفته است اما روزهاي بيكاري و بيماري او هم خيلي زود رسيد. ايتاليا، فرانسه، نروژ و سوئد؛ «زبيده» نام اين كشورها را چندبار تكرار مي‌كند، دستش به يك‌طرف سرش كمانه مي‌كند و زل مي‌زند به كف بي‌فرش اتاق. از آن روزي كه مادربزرگ نخستین آواز را يادش داد، ٤٧‌سال گذشته و حالا او يك زن ٥٠ساله است با صورتي تيره‌رنگ و موهاي تودرتوي جوگندمي. چشم‌هاي درشت و قهوه‌اي زبيده حالا در يك گود تيره جاي گرفته است و خودش هم مي‌گويد كه خيلي‌وقت‌ها خواب و خوراك ندارد. ٦ روزه بود كه مادرش مرد. وقتي عروس شد و بعد هم مادر، هيچ‌ خاطره‌اي از مادر نداشت. مادربزرگ زبيده هر روز براي او آواز مي‌خواند، او هم وقتي در ١٥سالگي مادر شد آوازها را به شكل لالايي براي بچه‌ها خواند و همان زمان بود كه براي خواندن آواهاي محلي جدي شد: «٣٥‌سال قبل ازدواج كردم. دختر اولم كه به دنيا آمد، همينطور برايش آواز مي‌خواندم. شوهرم هم آن‌وقت‌ها مثل پدرم كشاورزي مي‌كرد اما ٤‌سال بعد از تولد آخرين پسرم، شوهرم بيكار شد و بعد هم از بيكاري اعتياد آورد و ديگر كار نكرد.» همه صداي خوب او را شنيده بودند، همه او را مي‌شناختند و «موسي بلوچ» نوازنده «دونلي» هم يكي از همين‌ها بود كه بعدها با زبيده و چند نوازنده ديگر گروه موسيقي تشكيل دادند و چندسالي هم بخت به آنها رو كرد. داشتند موسيقي سرزمين مادري خود را به جهان معرفي مي‌كردند اما اجراهايشان در ايران بدون «زبيده» برگزار مي‌شد. «دونلی» یکی از سازهای محلی بلوچستان و از خانواده نی است. این ساز شامل دو نی مونث و مذكر است که نوازنده هنگام نواختن هر دو آن را در دهان خود قرار مي‌دهد اما نی مونث كمي پایین‌تر از نی مذکر است. موسيقي بلوچ به دليل نزديكي قوم بلوچ به هند متأثر از ملودي‌هاي اين كشور است. زنان بلوچ البته هيچ ‌سازي به دست نمي‌گيرند و تنها به ‌صورت محدودي در گروه‌ها آواز مي‌كنند یا در مراسم و جشن‌هاي زنانه حاضر مي‌شوند، بنابراين كمتر خواننده حرفه‌اي در ميان زنان بلوچ وجود دارد. زبيده با دستش گل‌هاي روسري بلوچي‌اش را نوازش مي‌كند و اينطور حرف‌هايش را ادامه مي‌دهد: «تا زماني كه موسي بود، مرا به كنسرت‌هاي بين‌المللي مي‌برد اما يك ‌روز خبر آوردند كه او تصادف كرده و از دنيا رفته است. بعد از آن ديگر هيچ‌كس سراغي از من نگرفت. ١٥‌سال همراه هميشگي‌اش بودم اما يك‌دفعه رفت كه رفت.» حكايت «موسي بلوچ» نوازنده «دونلي» و «تنبوره» باز هم حكايت فقر و محروميت مردم سيستان‌وبلوچستان است. او نوازنده سرشناس نيكشهري بود كه «نفس طلا» لقب گرفته بود. با اينكه موسي سال‌ها موسيقي بلوچ را ياد گرفته و كار كرده بود و جوايز زيادي در كارنامه هنري خود داشت اما وضعيت مالي خوبي نداشت. محلي‌هاي نيكشهر مي‌گويند كه براي گذران زندگي مجبور بود از اين شهر به آن شهر مسافر ببرد اما در بيست‌و‌دومين روز دي‌ماه‌ سال ٩١ موسي در مسير نيكشهر به چابهار تصادف كرد. موسي هنوز زنده بود كه به بيمارستان نيكشهر رسيد اما امكانات بيمارستاني براي مداواي او كافي نبود. مي‌خواستند او را به بيمارستان چابهار منتقل كنند اما «موسي» دوام نياورد. او بعد از «شیرمحمد اسپندار» نوازنده معروف «دونلي» اميد مردم بلوچ بود، براي زنده‌نگهداشتن اين ساز اما فوت كرد و پرونده اين ماجرا براي هميشه بسته ماند. زبيده دست روي سر عادل مي‌كشد، بعد قهقهه مي‌زند و با همان دست به شكمش اشاره مي‌كند: «‌سال ٨٤ در تور كنسرت اروپا آخرين پسرم را ٦ماهه باردار بودم اما عادل را در ايران به دنيا آوردم.» چشم‌هاي براق عادل دهان مادر را مي‌پايد تا حرف‌هايش كه به زبان بلوچي است را به فارسي ترجمه كند. از وقتي پدر بيكار و معتاد شده بود، چشم اميد خانواده درآمد زبيده بود و حالا بعد از زبيده همه چشم اميدشان به همان مقدار اندك يارانه است: «اصلا مريضي را نمي‌شناختم، نمي‌دانستم مريضی يعني چه؟ اما حالا دارم ديوانه مي‌شوم. سرم درد مي‌كند، انگار از وسط به دونيم شده است. نمي‌فهمم روزها و شب‌ها چطور مي‌گذرد. گرم است. در خانه كولر نداريم و مجبوريم میهمان‌ها را به خانه همسايه‌ها ببريم.» حالا زبيده آزادي از بيماري روحي و سردردهاي شديدي رنج مي‌برد اما پولي براي پيداكردن دليل دردهايش ندارد. اطرافيان و همسايه‌ها هم ديگر اين را فهميده‌اند اما به روي او نمي‌آورند: «هرجا مي‌رفتم، همه به من احترام مي‌گذاشتند اما حالا هيچ‌كس حالم را هم نمي‌پرسد. خيلي‌ها به نيت كمك به اينجا آمدند و به من اميد دادند اما كمكي نكردند. به اداره فرهنگ و ارشاد نيكشهر رفتم و گفتم من هنرمند بومي منطقه هستم حالا كه مريض شده‌ام حداقل كمك كنيد به كارم برگردم تا حالم خوب شود اما باز هم خبري نشد. بيمه هم ندارم كه لااقل هزينه درمانم كمتر شود. مي‌بينيد بيكاري و بي‌پولي مثل بي‌آبي زندگيمان را سياه كرده است.» زبيده حالا ٣ دختر و يك پسر دارد كه هيچ‌كدامشان علاقه‌اي به موسيقي ندارند و او اما همچنان تنها آرزويش رفتن روي صحنه است تا هم مشهور شود و هم درآمدي كسب كند: «خواندن را دوست دارم وقتي مي‌خواندم، مردم خوشحال مي‌شدند و من هم از خوشحالي آنها حس خوبي داشتم. مي‌گفتند، آوازت آرام و روح‌نواز است، حالا هم اگر گروه اينجا باشد تا صبح مي‌توانم آواز بخوانم اما ٥‌سال است كه گروه و سازي نبوده كه من آوازي بخوانم.» او به مدرسه نرفته است، بنابراين همه آوازها را در سينه حفظ كرده است اما حالا آرام‌آرام دارد آنها را هم فراموش مي‌كند: «زماني كه من ٧ساله بودم، به تازگي در روستاي ما يك مدرسه راه‌اندازي شده بود اما مادربزرگ دوست نداشت به مدرسه بروم و مرا هم دنبال كارهاي خانه و دامداري مي‌فرستاد.» لحظه‌اي زير آواز مي‌زند، چشم دوخته به دوربين يك قسمت از آواز محلي را مي‌خواند و دوباره و چندباره همان شعر را تكرار مي‌كند. رنگش به صورتش برمي‌گردد، روي گونه‌هايش چال مي‌افتد و لب‌هايش به سمت گوش‌هايش كشيده مي‌شود، با چشم‌هايي كه ديگر براق‌تر است، بعد اما وقتي بندهاي بعدي شعر را يادش نمي‌آيد، به تكرار مي‌افتد و خلقش تنگ مي‌شود: «يك‌ روز در عروسي‌ها حتي براي زنان آبادي هم آواز مي‌خواندم اما حالا خانه‌نشين شدم.» محمد بلوچ‌زهي، بخشدار نيكشهر هم درباره اين هنرمند بلوچ توضيحاتي را گفت: «در دوره اصلاحات كه اوج شكوفايي فرهنگ و هنر بلوچستان بود، زبيده آزادي هم مورد حمايت قرار گرفت و اجراهاي زيادي هم در كشورهاي اروپايي داشت. وضع مالي اين هنرمند هم نسبت به گذشته رو به بهبود بود اما در دوره احمدي‌نژاد و ايجاد برخي محدوديت‌ها، وضعيت او هم مثل بقيه هنرمندان آشفته شد. فوت نوازنده سرشناس دونلي بر اثر تصادف هم روند آشفتگي و گوشه‌گيري او را تسريع كرد.» او البته تلاش‌هاي زيادي هم كرده است تا اين هنرمند را به عرصه هنر بازگرداند اما تلاش‌ها هيچ‌كدام نتيجه‌اي نداشته است: «به‌رغم اجراهاي بين‌المللي كه زبيده آزادي داشت اما هيچ‌گاه نتوانست در ايران روي صحنه برود. همزمان با شروع‌شدن روند بيماري رواني او هم حتي پيشنهاد كرديم كه كمك كنند در تهران براي زنان روي صحنه برود اما موفق نشديم.» بلوچ‌زهي به مسأله فقر ميان هنرمندان بلوچ اشاره كرد كه همزمان با بيكاري و خشكسالي آنها را تحت‌تاثير قرار داده است: «فقر در بين هنرمندان بلوچ بسيار رايج است و اين افراد بيشتر درآمد خود را از طريق محافل محلي كسب مي‌كنند و هيچ‌كدام حتي بيمه هم ندارند. اين هنرمند اما وضعيت بسيار بدتري دارد، چراكه مشكلات مالي فشار روحي- رواني زيادي بر او تحميل كرده و بيمار شده است.» او در ادامه درباره بيم زوال هنر بلوچ به ويژه در حوزه موسيقي بلوچ هم اينطور توضيح مي‌دهد كه فرزندان اين هنرمندان اغلب علاقه‌اي به ادامه هنر پدران و مادران خود ندارند، چراكه سال‌ها با چشم خود فقر و گوشه‌نشيني آنها را ديده‌اند، بنابراين آواها و موسيقي آنها منتقل نمي‌شود: «متاسفانه وضعيت براي هنرمندان زن بسيار بدتر است، چراكه هميشه محدوديت براي آنها بيشتر بوده است.» حالا البته با اين همه بدشانسي و بي‌پولي كه «زبيده آزادي» دارد، باز هم مي‌گويد كه اگر يك‌بار ديگر به دنيا بيايد، آواز و موسيقي را انتخاب مي‌كند. او در روستاي كجاني بخش مركزي نيكشهر زندگي مي‌كند و در دهه٨٠ با حمايت‌هاي محمدرضا درويشي، پژوهشگر موسيقي و مولف دائره‌المعارف سازهای ایران توانست با يك گروه فولكلور در كشورهاي اروپايي به اجراي برنامه بپردازد. «زبيده آزادي» اين‌روزها حال‌وروز خوبي ندارد، از بيكاري گوشه‌نشين و بيمار شده است و آنطور که خودش می‌گوید، هيچ‌كدام از مسئولان هم توجهي به وضعيت اين هنرمند بلوچ ندارند. وضعيت زنان هنرمند بلوچ نه‌تنها در حوزه موسيقي بلكه در ساير بخش‌ها ازجمله سوزن‌دوزي هم تا همين اندازه نامناسب است، مثل سوزن‌دوزي هنر شناخته‌شده زنان بلوچ؛ مثل مهتاب نوروزي قديمي‌ترين سوزن دوز بلوچ از ١٥سالگي سوزن به دست گرفته بود و در عمر ٦٣ساله سوزن‌دوزي خود تنها ٤‌سال بيمه داشت.  

کانال هنر بلوچ
پخش آنلاین جزء اول قرآن کریم با صوت شیخ سدیس